زخم بستر چیست؟
زخم بستر، که به نام زخم فشاری نیز شناخته میشود، یک پدیده دردناک است که به علت کاهش جریان خون به پوست در نواحی تحت فشار ایجاد میشود. این عارضه عمدتاً در افرادی که برای مدت طولانی در یک وضعیت ثابت قرار دارند، مانند بیمارانی که در بستر خوابیدهاند یا سالمندانی که به دلیل مشکلات حرکتی قادر به تغییر وضعیت خود نیستند، بروز میکند.
فشار مداوم بر روی نواحی خاص بدن باعث کاهش جریان خون در آن مناطق میشود و این کاهش خونرسانی به معنای محرومیت سلولهای پوست از اکسیژن و مواد مغذی ضروری است، که در نهایت منجر به آسیب و مرگ سلولها و شکلگیری زخم بستر میشود.
انواع زخم بستر
این زخمها طی چهار مرحله مختلف پیشرفت میکنند و شدت آسیب از مرحلهای به مرحله دیگر افزایش مییابد. در اینجا، به بررسی انواع زخم بستر و ویژگیهای هر مرحله خواهیم پرداخت.
- مرحله اول: آغاز خاموش
در این مرحله، زخم بستر به شکل تغییر رنگ در سطح پوست ظاهر میشود. این تغییر رنگ میتواند به صورت قرمزی، سفیدی یا تیرگی باشد و ناحیه تحت فشار ممکن است در ابتدا بدون آسیب به نظر برسد. در این مرحله، پوست هنوز سالم است و تنها علامت بصری تغییر رنگ است که نشاندهنده کاهش جریان خون و فشار بر ناحیه است. درمان به موقع در این مرحله میتواند به پیشگیری از پیشرفت زخم و بهبود کامل کمک کند.
- مرحله دوم: شکافی در بافت
در این مرحله، زخم بستر به بافتهای زیرین پوست نفوذ کرده و به صورت یک زخم باز با قرمزی و التهاب ظاهر میشود. بافتهای آسیب دیده و آسیب دیدن سطح پوست باعث افزایش درد و حساسیت در ناحیه میشود. درمان در این مرحله نیازمند توجه بیشتری است تا از گسترش آسیب جلوگیری شود و زخم به سطح عمیقتری نرسد.
- مرحله سوم: گسترش و تخریب
در مرحله سوم، زخم بستر به عمق بیشتری از بافتهای زیرین گسترش مییابد و آسیب بیشتری به بافتهای عمقی وارد میشود. زخم ممکن است به وضوح بافتهای مرده و آسیبدیده را نشان دهد و احتمال عفونت افزایش مییابد. درمان در این مرحله نیاز به مراقبتهای ویژه و روشهای پیشرفتهتر برای پاکسازی و درمان عفونت دارد.
- مرحله چهارم: تهدیدی جدی
شدیدترین مرحله زخم بستر به عمقهای بسیار عمیق نفوذ میکند و ممکن است به ماهیچهها، استخوانها و تاندونها آسیب برساند. زخمها در این مرحله بسیار بزرگ و عمیق هستند و احتمال عفونت و سایر عوارض جدی بسیار بالا است. درمان در این مرحله پیچیده و دشوار است و نیازمند مراقبتهای پزشکی خاص و درمانهای تخصصی است تا از بروز عوارض شدید جلوگیری شود.